Een stukje historie

1975 brak er in de staat Connecticut een epidemie uit, in een plaats genaamd Old Lyme. Na onderzoek bleek dat veel patiënten een tekenbeet hadden opgelopen voordat zij klachten kregen. De voornaamste klacht was een aandoening aan de gewrichten. De ziekte van lyme heeft zijn naam dus te danken aan de plaats waar deze epidemie, gelinkt aan een tekenbeet, uitbrak.

De naam van de bacterie die gelinkt is aan lyme, de Borrelia Burgdorferie bacterie, heeft zijn naam aan een bacterioloog te danken. Bacterioloog Willy Burgdorfer bevestigde, door een onderzoek naar de ingewanden van een teek, een nieuwe variant van de Borrelia bacterie. Deze bacterie is al miljoenen jaren oud en komt vooral bij teken. Maar deze nieuwe variant van de bacterie veroorzaakt de ziekte van Lyme.

Waar kan ik Lyme oplopen?

Van de één miljoen mensen die in Nederland jaarlijks een tekenbeet oploopt, krijgt ongeveer 2-3% te maken met de ziekte van Lyme. Maar waar kun je dan een tekenbeet oplopen? Teken komen veel voor in vochtige gebieden, struiken en grassen. Hier hebben we in Nederland genoeg van. Ook worden ze pas actief bij een temperatuur boven de zeven of acht graden. Dat betekent dus dat we in het voor- en najaar de meeste kans lopen om een tekenbeet op te lopen. Vooral in de maanden maart tot november moet je extra alert zijn op een tekenbeet als je hebt gewandeld door de bossen of door hoog gras. Hoe langer een teek blijft zitten, hoe groter de kans op overdracht van ziekte. Het is daarom belangrijk dat je een teek herkent en weet hoe je deze moet verwijderen.

De eerste symptomen van Lyme

De eerste verschijnselen van een tekenbeet die de ziekte van Lyme heeft overgedragen kunnen na een aantal dagen al zichtbaar zijn. Er ontstaat dan een rode vlek die steeds groter wordt. Deze rode vlek of ring wordt ook wel EM (Erythema Migrans) genoemd. De EM verdwijnt vaak vanzelf, maar dat kan soms wel maanden duren. Als de EM verdwijnt, betekent dat niet dat de ziekte uit je lichaam is verdwenen. Naast een EM kun je ook last krijgen van klachten zoals spierpijn, koorts, pijn in gewrichten en krachtverlies.

Belangrijk om te weten is dat de ziekte van Lyme niet over te dragen is aan iemand via fysiek contact. Wel is het mogelijk dat de ziekte wordt overgedragen van moeder op kind via de zwangerschap. Dit komt gelukkig niet vaak voor. Daarnaast is het ook niet mogelijk om immuun te worden voor de ziekte van Lyme. Bij elke tekenbeet kan een nieuwe besmetting plaatsvinden.

De behandeling van Lyme

Wanneer er geconstateerd wordt dat je de ziekte van Lyme bij je draagt, wordt er antibiotica voorgeschreven. Deze medicijnen bestrijden de Borrelia Burgdorferie bacterie. Hoe eerder er gestart kan worden met de antibiotica na de besmetting, hoe sneller het aanslaat. Wanneer de ziekte van Lyme niet behandeld wordt, dan kan deze chronisch worden. Bij chronische Lyme kunnen problemen aan het zenuwstelsel ontstaan of zelfs problemen aan de hersenen. Hierdoor kun je bijvoorbeeld vergeetachtig worden, maar ook erg prikkelbaar.

Hoe voorkom je een tekenbeet en de ziekte van Lyme?

Om een tekenbeet te voorkomen, en daarmee ook de ziekte van Lyme, kun je een aantal maatregelen nemen.

• Draag bedekkende kleding als je gaat wandelen in het bos. Draag een shirt met lange mouwen, een broek met lange broekspijpen, hoge sokken en eventueel een hoed. Vooral wanneer je ervoor kiest om door hoge grassen te lopen.
• Blijf op de grote paden en kies niet voor de kleine weggetjes tussen de struiken en het bos.
• Als je hebt gewandeld in een bosrijke omgeving, check dan na die tijd altijd goed je lichaam op eventuele tekenbeten. Vooral plekken op het lichaam waar het vochtig kan worden zoals oksels, knieholtes, ellebogen, liezen en zelfs je bilspleet.

Mocht je dan toch een teek tegenkomen, verwijder deze dan zo snel mogelijk. Deze verwijder je het makkelijkste met een (puntige) pincet. Let er wel goed op dat je de gehele teek verwijderd. Maak daarna de plek waar je de teek verwijderd heb schoon met wat alcohol. Mocht het niet lukken om de teek zelf te verwijderen, neem dan altijd even contact op met je huisarts.