Mensen met veel overgewicht zeggen vaak: maar ik eet helemaal niet veel! En zien hun (slanke) gesprekspartner dan denken: nee nee, dat zal wel niet… Toch kan het waar zijn. Dat komt deels door leptine, een van de hormonen die uitgescheiden wordt door vet. Leptine zorgt in je hersenen voor een gevoel van verzadiging. Daarnaast vertraagt leptine de stofwisseling. Nuttig, natuurlijk: er is genoeg vetvoorraad, stop maar met eten!

Als er te veel leptine is…

Wanneer je dik bent - en dus veel vet hebt - wordt er voortdurend veel leptine gemaakt. De cellen in de hersenen worden daardoor ongevoeliger voor dit hormoon; er ontstaat een leptine-resistentie. Het gevolg is dat het regelmechanisme voor hongergevoel en verzadiging verstoord raakt én dat de stofwisseling vertraagt. Daarom is het voor iemand met veel overgewicht heel moeilijk om blijvend af te vallen. Het lichaam wil als het ware steeds terug naar het oude gewicht.

Mensen met overgewicht zijn géén slappeling

Ook wanneer het door veel wilskracht lukt om af te vallen, zal iemand die ooit dik is geweest veel meer moeite moeten doen om op het nieuwe gewicht te blijven, dan iemand die nooit dik is geweest. De leptine-resistentie blijft namelijk bestaan. Hierbij speelt natuurlijk ook mee dat de aanleg voor overgewicht voor een belangrijk deel genetisch is. Het is dus niet eerlijk dat mensen met overgewicht vaak het gevoel hebben dat ze als slappeling worden gezien. Obesitas is een chronische ziekte! Dat neemt niet weg dat gewichtsvermindering wel kan, en ook móet. Obesitas vormt namelijk een verhoogd risico voor meer dan 200 medische aandoeningen. Daarvan zijn diabetes type 2, hart- en vaatziekten, artrose en slaapapnoesyndroom de bekendste.

Een nieuw ritme in je leven

Er wordt langzaamaan meer bekend over hoe obesitas ontstaat, en ook over de behandeling ervan. Het goede nieuws is dat je zelf veel kunt doen om je gewicht omlaag te krijgen. Daarbij is het veranderen van je leefstijl de belangrijkste factor. Een gezonde voeding, gezonde eetgewoontes en voldoende beweging moeten een vaste plek krijgen in je dagelijks leven. Deze methode wordt ook wel de Gecombineerde Leefstijl Interventie (GLI) genoemd. GLI wordt vergoed vanuit de basisverzekering voor mensen met obesitas (BMI>30). Ook als je overgewicht hebt (BMI>25) met daarbij een extra risicofactor zoals een hoge bloeddruk of suikerziekte, wordt GLI vergoed. Het programma duurt in totaal twee jaar. In die periode ontwikkel je een gezonde leefstijl die je vervolgens de rest van je leven kunt volhouden. De moeite waard dus!

Makkelijk afvallen?

Een ‘makkelijke’ manier om af te vallen is er helaas niet. Wel zijn er een aantal medicijnen op de markt die kunnen ondersteunen bij gewichtsverlies. Deze medicijnen worden nog niet vergoed, maar het is de verwachting dat dit zal veranderen de komende jaren. De maagverkleiningsoperatie wordt al vergoed onder bepaalde voorwaarden. Dit is echter een grote operatie en die brengt ook risico’s met zich mee.

Dus: lijd je aan obesitas en heb je het gevoel dat niets helpt? Leg je er niet bij neer, maar bespreek het met je huisarts en ga ermee aan de slag. Er is genoeg wat je zelf kunt doen om je leven (en je lichaam) stap voor stap gezonder te maken!