Hersenen anatomie
De hersenen zien eruit als één geheel, maar bestaan uit verschillende onderdelen: de grote hersenen, de kleine hersenen, de hersenstam en de tussenhersenen. De gerimpelde buitenkant van de hersenen wordt hersenschors genoemd. Benieuwd hoe jouw hersenen eruit zien? Een MRI-scan hoofd (schedel & hersenen) geeft duidelijkheid.
Grote hersenen
Elk deel van de hersenen heeft een eigen functie. De functie van de grote hersenen is de mogelijkheid om te denken, voelen, zien, praten, proeven en ruiken. Daarnaast hebben de grote hersenen ook de functie om onze emoties, bewustzijn en gedrag te bepalen én sturen ze onze spieren aan.
Kwabben grote hersenen
De grote hersenen bestaan uit verschillende kwabben:
- Voorhoofdskwab: de voorhoofdskwab wordt ook wel de frontaalkwab genoemd. Dit is de grootste kwab van de 4 kwabben van de grote hersenen en het meest geavanceerd. Het regelt onder andere het gedrag en bewustzijn en beschikt over een spraakcentrum. Het spraakcentrum van de frontaalkwab zorgt ervoor dat de taal tijdens de spraak wordt verwerkt.
- Wandbeenkwab: de wandbeenkwab wordt ook wel de pariëtaalkwab genoemd. De wandbeenkwab speelt een rol bij zintuigen en cognitieve functies. Hieronder vallen bijvoorbeeld ruimtelijk inzicht, rekenen en lezen.
- Achterhoofdskwab: de achterhoofdskwab wordt ook wel de occipitaalkwab genoemd. De is de kleinste kwab en speelt een rol bij de mogelijkheid om te kunnen zien.
- Slaapkwab: de slaapkwab wordt ook wel de temporaalkwab genoemd. Door deze kwab kun je mensen onthouden en herkennen en kun je herinneringen weer terughalen.
Kleine hersenen
De functie van de kleine hersenen is eigenlijk een aanvulling op de grote hersenen. De kleinen hersenen hebben als functie om de coördinatie van de spieren te regelen, waardoor we de juiste beweging maken.
Hersenstam
De hersenstam bevindt zich aan het onderste deel van de hersenen. Dit deel is de verbinding van de hersenen met het ruggenmerg. De hersenstam is verantwoordelijk voor onder andere de bloedsomloop, spijsvertering, ademhaling, slaap, reflexen en bewustzijn.
Tussenhersenen
De tussenhersenen (diencephalon) bevindt zich tussen de grote hersenen en de hersenstam. In de tussenhersenen bevinden zich de thalamus en de hypothalamus. De thalamus is verantwoordelijk voor het filteren van prikkels tussen de grote hersenen en het ruggenmerg en regelt impulsen vanuit zintuigen. Herken je dat je - wanneer je diep geconcentreerd bent - je sommige dingen niet meekrijgt? Dat regelt de thalamus. De hypothalamus regelt de homeostase, hieronder vallen onder andere de temperatuur, honger, dorst en de bloeddruk. Ook is de hypothalamus de verbinding van het zenuwstelsel en het hormoonstelsel. Doordat de hypothalamus contact kan maken met de hypofyse, worden de verschillende hormonen aangemaakt.
Hersenhelften
De hersenen bestaan uit verschillende onderdelen, die je kunt opdelen in 2 helften: de linker- en de rechterhersenhelft. Wist je dat deze elkaar niet nodig hebben om te kunnen functioneren? Meestal is één van deze twee helften dominant, bij veel mensen is dit de linkerhersenhelft, waar meestal ook het spraakcentrum zich bevindt. De linkerhersenhelft bestuurt niet het linker deel van het lichaam, maar het rechter deel. Dit geldt ook voor de rechterhersenhelft, die dus het linker deel van je lichaam bestuurt. Links zitten vooral de onderdelen zoals taal en nadenken. Rechts juist de fantasie, intuïtie en emoties.
Hersenkamers
De hersenen hebben 4 hersenkamers (ventrikels hersenen). Deze ventrikels zijn gevuld met hersenvocht, ook wel liquor genoemd. Dit zorgt ervoor dat je hersenen beschermt zijn tegen schokken, dat de hersenen de juiste temperatuur hebben en dat afvalstoffen worden afgevoerd.
Zenuwcellen
In hersenen zit witte stof en grijze stof. In grijze stof zitten zenuwcellen en cellichamen. In witte stof zitten de uitlopers (axonen) van de eerdergenoemde zenuwcellen.
Hersens of hersenen?
Er is hierbij geen goed of fout, hersens en hersenen zijn beide correct. Hersenen is alleen formeler dan hersens. Ook worden de woorden: brein, cerebellum en verstand gebruikt als alternatief.
